Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (masterplan) για τις λιγνιτικές περιοχές της δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, στο πλαίσιο της προσπάθειας απολιγνιτοποίησης της Ελλάδας.
Το masterplan, το οποίο θα παραμείνει στο opengov.gr (http://www.opengov.gr/minenv/?p=11202) έως τις 10 Νοεμβρίου του 2020, εδράζεται σε πέντε πυλώνες ανάπτυξης:
- καθαρή ενέργεια
- βιομηχανία, βιοτεχνία και εμπόριο
- έξυπνη αγροτική παραγωγή
- βιώσιμος τουρισμός
- τεχνολογία και εκπαίδευση
Κύρια προτεραιότητα αποτελεί η προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων στις λιγνιτικές περιοχές, καθώς και η δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας, οι οποίες θα υπερκαλύψουν αυτές που θα χαθούν λόγω του κλεισίματος των λιγνιτικών εργοστασίων της ΔΕΗ.
Μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης, το τελικό masterplan, το οποίο θα εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, θα αποτελέσει τη βάση για το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης 2021-2027, στο οποίο θα εξειδικεύονται οι αναγκαίες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη των νέων δραστηριοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές.
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει σχέδιο νόμου με στόχο την ταχεία υλοποίηση του masterplan. Θα συμπεριλαμβάνει, μεταξύ άλλων, διατάξεις που θα διασφαλίζουν την ουσιαστική εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών. Συγκεκριμένα:
- Για τις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας και Τρίπολης εκτιμάται πως, όσον αφορά στα κίνητρα που αφορούν στην υλοποίηση νέων επενδύσεων, το συνολικό ύψος της ενίσχυσης χρειάζεται να αυξηθεί σε 60% για τις μεγάλες επιχειρήσεις, 70% για τις μεσαίες και 80% για τις μικρές.
- Για τις λοιπές περιοχές της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης, η πρόταση είναι να προβλεφθεί μέγιστη ενίσχυση της τάξης του 40% για μεγάλες επιχειρήσεις, 50% για μεσαίες και 60% για μικρές.
Μέσα από τα προτεινόμενα κίνητρα θα δοθεί η δυνατότητα να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό όλες οι διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των τριών πυλώνων του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης (Ταμείο Δίκαιης Μετάβααης, InvestEU, δανειακή διευκόλυνση δημόσιου τομέα), καθώς και των υπόλοιπων πηγών, εγχώριων και ευρωπαϊκών.
«Θέλουμε οι λιγνιτικές περιοχές να γυρίσουν σελίδα. Θέτουμε τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός παραγωγικού μοντέλου που δεν θα εξαρτάται μόνο από την ενέργεια, αλλά και από τη βιομηχανία, τη βιοτεχνία, τον εναλλακτικό τουρισμό και την βιολογική γεωργία» σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο αρμόδιος υπουργός, Κωστής Χατζηδάκης.
Και πρόσθεσε: «Μπορούν να αναπτυχθούν πολλές δραστηριότητες και έχουμε δύο βασικά εργαλεία για την προώθησή τους: Πρώτον, τη χρηματοδότηση ύψους 5,05 δισ. ευρώ από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους που θα διοχετευθεί στις λιγνιτικές περιοχές.
Δεύτερον, το πλαίσιο των κινήτρων που θα οριστικοποιηθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα προσελκύσουν μεγάλες παραγωγικές επενδύσεις. Έχουμε ήδη παρουσιάσει 16 project που δείχνουν τον δρόμο που θέλουμε να ακολουθήσουμε, είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν και άλλα».
Σημείωσε δε, ότι «βασικό μας μέλημα είναι να μην υπάρξει κενό την περίοδο έως το 2022, που είναι και οι πιο κρίσιμες χρονιές για τη μετάβαση».
«Γι’ αυτό δίνουμε προτεραιότητα στο πρόγραμμα των αποκαταστάσεων των ορυχείων της ΔΕΗ ωστε αυτοί που σήμερα σκάβουν αύριο να εργάζονται για την αποκατάσταση των γαιών για να μπορούν να αποδοθούν σε άλλες χρήσεις. Έχουμε μάλιστα ζητήσει και 300 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. ειδικά για τον λόγο αυτό» κατέληξε ο κ. Χατζηδάκης