Ένα έμπειρο μάτι τους διακρίνει στο βιβλιοπωλείο, στο λεωφορείο, στην παραλία. Ξεφυλλίζουν αχόρταγα τα βιβλία, διαβάζουν τα οπισθόφυλλα, κοιτούν τα πιο ψηλά και τα πιο χαμηλά ράφια. Ορισμένες πηγαίνουν ντουγρού στο βιβλίο που ξέρουν πως θέλουν να αγοράσουν, άλλοι ψάχνουν με τις ώρες.
Μερικοί αγοράζουν ένα βιβλίο με το που κυκλοφορεί, άλλοι πάλι έχουν φετίχ με τα παλιά, μεταχειρισμένα βιβλία που τα βρίσκουν σε πιο οικονομικές τιμές, στα περίπτερα και τα παλαιοβιβλιοπωλεία του κέντρου.
Δεκάδες στιλ αναγνωστών, πολλοί τύποι, κάποιοι προσηλωμένοι στο «είδος» τους. Θα μπορούσαν να είναι οι ακόλουθοι:
1.Οι μυθιστορηματάκηδες
Μόνο μυθιστόρημα και τίποτε άλλο! Stories δακρύβρεχτα, πλοκή που σε κρατάει, όγκος που βαραίνει τα χέρια στην ξαπλώστρα, τσακισμένες σελίδες και ίσως λίγη ενοχικότητα. Πώς; Ακόμα και οι καθηγητές πανεπιστημίου διαβάζουν ορσιμένα ευπώλητα!
2.»Εγώ είμαι της ποίησης»
Ποιητικές συλλογές του 1800, φρέσκες εκδόσεις, fanzines, αποκόμματα παλιών περιοδικών και ό, τι έχει σχέση με ποιήματα το ξέρουν και το αγαπούν. Στις βιβλιοθήκες τους δερματόδετα βιβλία και στα κομοδίνα τους, μικρές, γλυκές χάρτινες εκδόσεις και μπόλικοι σελιδοδείκτες.
3.Αστυνομικά και θρίλερ
Ξένοι ή Έλληνες συγγραφείς που αγαπούν το μυστήριο, την αγωνία, το αίμα, τους ντεντέκτιβ. Βιβλία που έχουν γίνει ταινίες, σήριαλ στις δημοφιλείς πλατφόρμες, βιβλία που καταβροχθίζονται μέσα σε μία ή δύο νύχτες με νύχια φαγωμένα.
Από την fb σελίδα «Τι διαβάζουν οι Άνθρωποι στο μετρό και στο λεωφορείο; Ε;»
4.»Διαβάζω όταν έχω χρόνο»
Που σημαίνει δεν είμαι συνεπής αναγνώστης, δεν έχω καμία ιδιαίτερη καούρα να μελετώ λογοτεχνία ή οτιδήποτε άλλο, αλλά αν μου κάνει κάποιος δώρο ένα βιβλίο χαίρομαι και ίσως το Πάσχα στο χωριό ή στο πλοίο για Ικαρία το ξεφυλλίσω. Fair!
5.Διαβάζω παντού, τα πάντα
Από τις ετικέτες των σμαπουάν, τα free press, τα βιβλία που έχουν ήδη διαβαστεί, τις νέες κυκλοφορίες, μέχρι τις κριτικές βιβλίων, τα σχετικά άρθρα ή τα εξειδικευμένα φιλολογικά περιοδικά, η ανάγνωση είναι η ζωή αυτών των ανθρώπων. Στο λεωφορείο με βιβλίο, στο κρεβάτι με βιβλίο, με τον καφέ το πρωί βιβλίο, ίσως και στο μπαρ με το ποτό. Ναι, υπάρχουν κι αυτοί! Ευτυχώς!
6.Το βιβλίο ως φετίχ
Σπάνιες εκδόσεις, περιορισμένες κυκλοφορίες, καλοτυπωμένες επανεκδόσεις διάσημων έργων και δεν συμμαζεύεται. Εδώ, δεν μιλάμε τόσο πολύ για αναγνώστες, όσο για συλλέκτες αναγνωσμάτων, για ανθρώπους που το βιβλίο per se είναι ιερότερο της διαδικασίας της ανάγνωσης. Μην διανοηθείτε να τους ζητήσετε να σας δανείσουν κάτι…
7.Σύντομα κείμενα, ως ιεροτελεστία και καλή συνήθεια
Πολυάσχολοι άνθρωποι, μητέρες, freelancers με ακουστικά παντού, ταξιδιώτες από άποψη ή από επιλογή που τυγχάνουν λάτρεις της ανάγνωσης, πλην όμως πραγματικά δεν έχουν τον χρόνο να αφιερώσουν σε ογκώδη έργα που απαιτούν αφοσίωση. Οι περισσότεροι από αυτούς θα μας πουν ότι διάβαζαν πολύ ως φοιτητές και, συνήθως, λένε αλήθεια. Το καλύτερό τους; Μια συλλογή διηγημάτων, ένα βιβλίο με χαϊκού, ένα μικρό, περιποιημένο βιβλιαράκι αυτοβοήθειας. Κάτι να ξεφυλλίζουν και να εμπνέονται.
8.Τα πάντα, αλλά όχι λογοτεχνικά
Μελετητές, νομικοί, ιστορικοί, φιλόλογοι ή τίποτε από όλα αυτά. Άνθρωποι που όταν αφιερώνουν χρόνο σε ένα βιβλίο, θέλουν άμεσα να αποκομίσουν «κέρδος» από αυτό. Γνωστικό κέρδος φυσικά, Αγαπούν την ιστορία, τα οικονομικά, τις συλλογές άρθρων και συνεντεύξεων. Μην τους κάνετε δώρο τα έργα του Γιώργου Χειμωνά, ας πούμε.
Από την fb σελίδα «Τι διαβάζουν οι Άνθρωποι στο μετρό και στο λεωφορείο; Ε;»
9.»Έγινα αναγνώστης για χάρη του παιδιού μου»
Υπάρχουν κι εκείνες, κι εκείνοι που δεν αγαπούσαν ποτέ το διάβασμα, αλλά μόλις έφεραν στον κόσμο το παιδί τους άρχισαν να εξερευνούν την περιπέτεια της ανάγνωσης μαζί του. Παραμύθια, ιστοριούλες και σύντομα μεγαλύτερα και «δυσκολότερα» κείμενα. Εύγε!
10. Οι fake και οι βαριεστημένοι
«Δεν διαβάζω ελληνική λογοτεχνία, όλο σκουπίδια έχει», «Έχω διαβάσει τόσο πολύ στην ζωή μου που φτάνει κάπου», «Αν δω κάτι και με συναρπάσει πέφτω με τα μούτρα, αλλά όλο τα ίδια και τα ίδια». Όχι άλλο κάρβουνο. Και, ναι, συνήθως αυτή η κατηγορία «αναγνωστών» έχει αρκετά μέλη της που δηλώνουν…συγγραφείς!