Τα άλφα βήτα του ιού

Alpha, Beta, Gamma, Delta, Epsilon, Zeta, Eta, Theta, Iota, Kappa. Προφανώς εμείς οι Ελληνες αναγνωρίζουμε τα ονόματα των δέκα πρώτων γραμμάτων του αλφαβήτου μας, γραμμένα έστω με λατινικούς χαρακτήρες. Μόνο που εδώ και λίγες ημέρες τα ονόματα αυτά αποτελούν κωδικές ονομασίες στελεχών του ιού SARS-CoV-2, τα οποία απασχολούν τους επιστήμονες και τις υγειονομικές αρχές σε όλον τον κόσμο.

Ετσι, το Αλφα αντιστοιχεί στο στέλεχος Β.1.1.7 το οποίο εμφανίστηκε στη Βρετανία τον Σεπτέμβριο του 2020, το Βήτα αντιστοιχεί στο στέλεχος Β.1.351 (Νότιος Αφρική, Μάιος 2020), το Γάμμα αντιστοιχεί στο στέλεχος P.1 (Βραζιλία, Νοέμβριος 2020) και το Δέλτα αντιστοιχεί στο στέλεχος Β.1.617.2 (Ινδία, Οκτώβριος 2020). Αυτά τα τέσσερα είναι τα στελέχη που προκαλούν τη μεγαλύτερη ανησυχία (variants of concern) στις παγκόσμιες υγειονομικές αρχές καθώς μπορούν να εμφανίζουν μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και μολυσματικότητα, ή/και να καθιστούν λιγότερο αποτελεσματικά τα εμβόλια και τις υπάρχουσες θεραπείες.

Τα υπόλοιπα έξι, τα οποία χαρακτηρίζονται στελέχη ενδιαφέροντος (variants of interest), δεν διαθέτουν ακόμη εξίσου επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία χαρακτηριστικά, κρίνεται ωστόσο απαραίτητη η επιτήρησή τους. Το Εψιλον αντιστοιχεί στο στέλεχος Β.1.427/Β.1429 (ΗΠΑ, Μάρτιος 2020),το Ζήτα αντιστοιχεί στο στέλεχος Π.2 (Βραζιλία, Απρίλιος 2020), το Ητα αντιστοιχεί στο στέλεχος Β.1.525 (πολλές χώρες, Δεκέμβριος 2020), το Θήτα αντιστοιχεί στο στέλεχος P.3 (Φιλιππίνες, Ιανουάριος 2021), το Γιώτα αντιστοιχεί στο στέλεχος Β.1.526 (ΗΠΑ, Νοέμβριος 2020) και το Κάππα αντιστοιχεί στο στέλεχος Β.1.617.1 (Ινδία, Οκτώβριος 2020).

Τα «βαφτίσια» έγιναν κατόπιν παραγγελίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος ζήτησε από μια ευρεία ομάδα επιστημόνων να προτείνει εύκολα ονόματα που δεν θα στιγμάτιζαν τις χώρες προέλευσης. Με άλλα λόγια όλα έγιναν για να μην αναφερόμαστε πια σε «βρετανική» ή «ινδική» ή «νοτιοαφρικανική» ή οποιασδήποτε άλλης χώρας μετάλλαξη. Και οι ειδικοί, ακολουθώντας μια παράδοση αιώνων στην ιατρική ορολογία, χρησιμοποίησαν το ελληνικό αλφάβητο.

Οι νέες ονομασίες αφορούν στον Τύπο και το κοινό, καθώς οι επιστήμονες θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν και τις προηγούμενες. Το αν τα νέα ονόματα υιοθετηθούν όντως από το κοινό θα το δείξει ο χρόνος. Και βεβαίως το σημαντικό είναι να μην προκύψουν τόσα ανησυχητικά στελέχη ώστε να εξαντληθεί το ελληνικό αλφάβητο!