Στην αναβάθμιση των προοπτικών του ελληνικού αξιόχρεου από σταθερές σε θετικές, διατηρώντας το στην επενδυτική βαθμίδα ΒΒΒ-, προχώρησε ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης S&P Global Ratings.
Οι θετικές προοπτικές αντανακλούν την προσδοκία του S&P ότι το αυστηρό δημοσιονομικό καθεστώς θα συνεχίσει να μειώνει το δημόσιο χρέος, ενώ η ανάπτυξη αναμένεται ότι θα εξακολουθήσει να υπερβαίνει αυτή της Ευρωζώνης.
Βασικά σημεία της αξιολόγησής του οίκου:
• Οι ελληνικές Αρχές επιχειρούν σε μια ευρεία ατζέντα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και αντιμετωπίζουν μακροπρόθεσμες στενότητες.
• Παρά τα πρόσφατα κάπως πιο ήπια οικονομικά στοιχεία, η ανάπτυξη της οικονομίας ξεπέρασε αυτή του μέσου όρου της Ευρωζώνης, «μια τάση που αναμένουμε να συνεχιστεί».
• Το προηγούμενα πολύ υψηλό καθαρό δημόσιο χρέος της Ελλάδας ως ποσοστό στο ΑΕΠ μειώνεται και αναμένεται να συνεχίσει να το κάνει «αν οι προσδοκίες μας για δημοσιονομική πειθαρχία και σχετικά ισχυρή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ επιβεβαιωθούν».
«Θα μπορούσαμε να αναβαθμίσουμε τις αξιολογήσεις στους επόμενους 24 μήνες, αν ο λόγος του καθαρού δημόσιου χρέους της Ελλάδας προς το ΑΕΠ υποχωρήσει περαιτέρω για να προσεγγίσει τα επίπεδα άλλων χωρών. Πιστεύουμε ότι οι Αρχές θα μπορούσαν να το επιτύχουν αυτό μέσω ενός συνδυασμού διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, της πλήρους αξιοποίησης των μεγάλων πόρων του προγράμματος NextGenerationEU και στερεών δημοσιονομικών πλεονασμάτων για μια μακρά περίοδο», αναφέρει ο οίκος.
«Θα μπορούσαμε να αναθεωρήσουμε τις προοπτικές σε σταθερές μέσα στους επόμενους 24 μήνες, αν η δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας και οι εξωτερικές ανισορροπίες, όπως του υψηλού ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, επιδεινώνονταν σημαντικά πέραν των προσδοκιών μας. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί, για παράδειγμα, αν οι γεωπολιτικές και εξωγενείς πιέσεις πλήξουν την Ελλάδα περισσότερο απ’ ό,τι υποθέτουμε σήμερα», προσθέτει.
Ο S&P αναφέρει ότι τώρα υπάρχουν αξιόπιστα σχέδια για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων σε βασικούς προβληματικούς τομείς, στους οποίους η πρόοδος ήταν περιορισμένη έως τώρα, όπως σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις στη Δικαιοσύνη και την Υγεία.
«Κατά την άποψή μας, ο βασικός κίνδυνος για την υλοποίησή τους είναι η επικράτηση μεταρρυθμιστικής κόπωσης πριν να έχει αναληφθεί επαρκής δράση, ιδιαίτερα αν η βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων δεν γίνεται αισθητή σε όλη την κοινωνία», σημειώνει.
Αναφέρει ότι παρά τα ελαφρά πιο αδύναμα οικονομικά στοιχεία τα τελευταία τρίμηνα, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ ήταν σχετικά εύρωστη, στο 2%, το 2023. Από την άλλη πλευρά, τα δημόσια έσοδα δεν εξασθένησαν, αλλά αυξήθηκαν κατά 6,2% σε ενοποιημένη βάση το 2023. «Κατά την άποψή μας, αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τον συνδυασμό του υψηλού ακόμη πληθωρισμού πέρυσι (ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 4,2%) και των μερισμάτων από τις δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα στους τομείς της ψηφιοποίησης και της δημοσιονομικής συμμόρφωσης».
Μεσοπρόθεσμα, ιδιαίτερα αν διατηρηθεί η μεταρρυθμιστική δυναμική, «πιστεύουμε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να αναπτυχθεί ταχύτερα από την Ευρωζώνη. Προβλέπουμε ότι το πραγματικό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά μέσο όρο 2,4% την περίοδο 2024-2027, αντανακλώντας μια απτή άνοδο της επενδυτικής δραστηριότητας που θα καθοδηγείται από τα σχέδια του NextGenerationEU, τους βελτιωμένους ισολογισμούς των νοικοκυριών και του τραπεζικού συστήματος και από το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία είναι ακόμη περίπου 22% μικρότερη σε σχέση με το υψηλό επίπεδο που είχε πριν από την κρίση χρέους», αναφέρει.
Σημειώνει ότι η Ελλάδα, όπως και οι άλλες μικρές ανοικτές οικονομίες, παραμένει εκτεθειμένη στην αλλαγή των ανέμων της παγκόσμιας οικονομίας και τους συνεχιζόμενους γεωπολιτικούς κινδύνους, όπως μια πιθανή οικονομική επιβράδυνση που θα μπορούσε να επηρεάσει τους σημαντικούς εξωστρεφείς τομείς του τουρισμού ή της ναυτιλίας, ή άλλη μια ξαφνική εκτίναξη των τιμών ενέργειας.
«Οι εξελίξεις αυτές θα μπορούσαν να επιβραδύνουν τη βελτιωμένη δυναμική των πιστοληπτικών δεικτών της Ελλάδας. Οι αξιολογήσεις μας εξακολουθούν να περιορίζονται από το υψηλό ακόμη επίπεδο του δημόσιου χρέους και τη σχετικά αδύναμη εξωτερική θέση ρευστότητας της οικονομίας», αναφέρει ο οίκος.
“Απάντηση στη μικρόψυχη κριτική η αναβάθμιση”
Στην αναβάθμιση από τον οίκο Standard & Poor’s αναφέρεται με γραπτή δήλωση ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κ. Χατζηδάκης, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι αποτελεί μια απάντηση σε όσους γκρινιάζουν και προσπαθούν να υποβαθμίσουν τις θετικές εξελίξεις των τελευταίων πέντε ετών.
Ειδικότερα, ο κ. Χατζηδάκης δήλωσε πως:
«Η περαιτέρω αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από την Standard & Poor’s μέσα σε πολύ λίγους μήνες (αφού η Ελλάδα ανέκτησε την επενδυτική βαθμίδα οι «προοπτικές» μετατράπηκαν από σταθερές σε θετικές) είναι μία ακόμα απόδειξη ότι οι προσπάθειες της Ελλάδας πιάνουν τόπο.
Είναι όμως και μία απάντηση σε όσους συνεχώς γκρινιάζουν και προσπαθούν να υποβαθμίσουν τις θετικές εξελίξεις των τελευταίων πέντε ετών: την χωρίς προηγούμενο αύξηση των εξαγωγών, το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει σημειώσει ρεκόρ στις άμεσες ξένες επενδύσεις, τη μεγάλη μείωση της ανεργίας κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες και το ότι τελευταία έχουμε πενταπλάσιους ρυθμούς ανάπτυξης από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.
Η αναγνώριση της σημαντικής προόδου από όλους τους διεθνείς οργανισμούς και τους οίκους αξιολόγησης δεν μας εφησυχάζει. Αντίθετα, μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε την προσπάθεια και να προωθήσουμε όλες τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν την ελληνική οικονομία ακόμη πιo ψηλά.
Προσπερνάμε τη μικρόψυχη κριτική και προχωρούμε μπροστά με ταχύτητα και αποφασιστικότητα».
